W rozległej historii Skandynawii zapisane są nie tylko opowieści o wikingach i prastarych mitach, ale i dramatyczne losy ludu, który zmagania o swoją tożsamość wiedzie aż do dzisiaj. Spotkajmy się z historią Saamów - rdzennych mieszkańców północnej Europy, których walka o przetrwanie jest bardziej aktualna niż kiedykolwiek.
- W 1751 roku została ustalona granica między Norwegią i Szwecją, włączając w to Finlandię, co bezpośrednio dotknęło życie Saamów, dając im teoretyczne prawa do ziemi.
- Przez kolejne stulecia, Saamowie, rdzenna ludność Skandynawii, stracili dostęp do swoich stad, domów, a co za tym idzie – tożsamości.
- Elin Anna Labba, autorka książki poświęconej Saamom, jest potomkinią tej społeczności. W swojej pracy stara się przywrócić głos przeszłym pokoleniom Saamów, przypominając ich tradycje i sposób życia.
- Opowieści różnych pokoleń Saamów, przybliżają nam ich codzienność, przywracają historię, która na długo pozostawała nieopowiedziana.
- Rdzenni mieszkańcy Skandynawii zmagają się o swoje prawa w sądach norweskich, walcząc o uznanie i poszanowanie swojej odrębnej tożsamości.
Losy Saamów, rdzennych mieszkańców północnej Europy, przez wiele stuleci były owiane nie tylko tajemnicą, ale i bolesną walką o przetrwanie. Ustanowienie granic państwowych między Norwegią i Szwecją w 1751 roku, które prawnie uznawały Saamów za odrębny naród z prawem do ziemi, paradoksalnie stało się początkiem ich długotrwałej tragedii. W wyniku geopolitycznych przemian, ta duma północnych krain znalazła się na marginesie społeczeństwa, pozbawiona dostępu do swoich źródeł utrzymania – stad reniferów, a co za tym idzie – utraty własnej tożsamości.
Autorka o saamskich korzeniach, Elin Anna Labba, nie pozwala na zapomnienie o tej dramatycznej przeszłości. Przywraca głos ludu, który mimo represji potrafił zachować w sobie siłę i ducha walki. Przypomnienie o praktykach, tradycjach, a nawet o wyjątkowych umiejętnościach joik – tradycyjnego śpiewu Saamów, jest nie tylko hołdem dla przodków, ale też przypomnieniem dla współczesnych o bogatej kulturze tego narodu.
Walka Saamów o prawa do ziemi i akceptację ich unikatowej tożsamości nie zakończyła się wraz z przełomem wieków. Prawne zmagania o uznane praw do ziemi w norweskich sądach są tragicznym dowodem na to, że bitwa o ich prawo do własnej historii wciąż trwa. Ci „ludzie Północy” stoją dziś przed nami nie jako postaci z baśni, lecz jako żywe symbole wytrwałości w dążeniu do sprawiedliwości.
Niewątpliwie, ta mroczna strona historii krajów skandynawskich, potrzebowała kogoś, kto podniesie ją ze stronic zapomnienia. Dzięki osobom takim jak Elin Anna Labba, światło dzienne ujrzały historie, które mimo swojej ciężkiej natury, niosą ze sobą nadzieję na zrozumienie i pokój między narodami. Saamowie, choć spotkani z ogromnymi przeciwnościami, uczą nas, że walka o własną tożsamość i kulturę jest nie tylko możliwa, ale i konieczna.
Opierając się na: Biblioteka Jelenia Góra
